Luật sư tư vấn pháp luật hình sự ở giai đoạn truy tố

889

1. Luật sư tư vấn trao đổi, đề xuất với Viện kiểm sát

Ở giai đoạn này, luật sư được nghiên cứu toàn bộ hồ sơ vụ án. Luật sư có thể trao đổi với Viện Kiểm sát (VKS) những vấn đề về thủ tục tố tụng và chứng cứ của vụ án, đọc kỹ hồ sơ, ghi chép đầy đủ các tình tiết của vụ án có liên quan đến việc bào chữa, bảo vệ, tổng hợp các tình tiết để xác định:

* Về tố tụng

Hồ sơ vụ án có bảo đảm đúng các thủ tục tố tụng của Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) quy định hay không, có việc vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng không, có cần đề nghị thay đổi, huỷ bỏ biện pháp ngăn chặn, nhập hoặc tách vụ án hay không.

* Về chứng cứ

Đã có đủ chứng cứ để giải quyết vụ án chưa; nếu còn thiếu chứng cứ thì đó là chứng cứ quan trọng hay không quan trọng đối với vụ án, có thể bổ sung tại phiên toà được hay không, có đúng bị can đã thực hiện hành vi phạm tội đã bị truy tố hay phạm một tội khác hoặc có người khác cùng phạm tội với bị can.

Khi thấy có vi phạm về thủ tục tố tụng, không bảo đảm về chứng cứ để giải quyết vụ án thì luật sư có thể gặp KSV tại phòng làm việc của họ để trao đổi. Trong trường hợp cần cung cấp thêm chứng cứ của vụ án thì Luật sư sẽ chủ động đưa ra chứng cứ và trao đổi với VKS.

Sau khi nghiên cứu hồ sơ, qua đánh giá chứng cứ hiện có cùng những phát hiện của mình, luật sư sẽ xác định những vấn đề cụ thể cần trao đổi, đề xuất như :

a) Đề nghị Viện kiểm sát đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án khi phát hiện có căn cứ

b) Trao đổi và đề xuất Viện kiểm sát trả hồ sơ để điều tra bổ sung khi phát hiện có căn cứ

Cụ thể như sau :

– Khi thấy hồ sơ còn thiếu những chứng cứ quan trọng đối với vụ án mà VKS không thể tự mình bổ sung được.

– Khi thấy có căn cứ xác định rằng bị can phạm một tội nặng hơn (ví dụ : trong trường hợp là luật sư bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp cho người đại diện của người bị hại (trong trường hợp người bị hại đã chết) trong vụ án gây rối trật tự công cộng).

– Khi thấy có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng làm cho kết quả điều tra không chính xác ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng mà luật sư nhận trách nhiệm bảo vệ.

Theo quy định tại BLTTHS thì chỉ những gì được thu thập theo trình tự, thủ tục quy định trong BLTTHS mới có thể được coi là chứng cứ. Như vậy, trong quá trình nghiên cứu hồ sơ, luật sư sẽ kiểm tra để xác định tính hợp pháp của các tài liệu, căn cứ mà cơ quan điều tra (CQĐT) đã thu thập và sử dụng làm chứng cứ chứng minh quan điểm của mình thể hiện qua kết luận điều tra. Luật sư sẽ xác định các chứng cứ đó được phát hiện, thu thập như thế nào? Có tuân thủ trình tự theo quy định của BLTTHS hay không?

Ví dụ : với lời khai của bị can là người chưa thành niên hay có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất mà không có người đại diện hợp pháp, có cơ sở để xác định rằng trước khi lấy lời khai của bị can, điều tra viên (ĐTV) cho họ xem hoặc nghe lời khai của người khác về các chi tiết đó để bị can khai theo, lời khai được lấy khi có sự ép cung, bức cung… Trong những trường hợp phát hiện có sự vi phạm nghiêm trọng tố tụng như vậy, luật sư sẽ đề nghị VKS trả hồ sơ để điều tra bổ sung, đồng thời kiến nghị VKS bác bỏ các chứng cứ được thu thập không đúng trình tự, thủ tục do BLTTHS quy định.

c) Cần trưng cầu giám định khi có nghi ngờ về năng lực chịu trách nhiệm hình sự của bị can (nếu bào chữa cho bị can)

Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, nếu phát hiện những tình tiết thể hiện sự bất thường trong hành vi được mô tả, bất thường trong nhận thức cũng như trong tư duy thể hiện qua lời khai của bị can (nếu bào chữa cho bị can), luật sư sẽ tiếp xúc với bị can (nếu có thể) hay người thân của bị can để tìm hiều quá trình sinh sống, tình trạng sức khỏe và những chi tiết liên quan đến sự phát triển hoặc bệnh lý về thần kinh của bị can. Qua tìm hiểu, nếu có căn cứ để nghi ngờ về năng lực hành vi ảnh hưởng tới khả năng chịu trách nhiệm hình sự của bị can, luật sư cần thu thập các tài liệu chứng minh để đề nghị VKS quyết định trưng cầu giám định pháp y về năng lực chịu trách nhiệm hình sự của bị can.

d) Phát hiện và phân tích những điểm bất hợp lý, mâu thuẫn thể hiện trong các tài liệu có trong hồ sơ

Để phục vụ cho việc đánh giá toàn diện sự thật khách quan của vụ án đạt hiệu quả cao, ngoài việc nghiên cứu hồ sơ, đánh giá các chứng cứ đã được thu thập, luật sư sẽ cần phát hiện và phân tích những điểm bất hợp lý, mâu thuẫn thể hiện trong các tài liệu có trong hồ sơ, tìm hiểu, thu thập các thông tin, chi tiết ngoài hồ sơ có liên quan đến vụ án, nhất là liên quan đến khách

hàng của mình để kịp thời đề nghị VKS thực hiện những hành vi tố tụng nhằm chuyển hóa các thông tin mà luật sư cung cấp thành chứng cứ phục vụ cho việc đánh giá, xem xét trong quá trình giải quyết theo thẩm quyền như phát hiện người làm chứng mới, tình tiết mới, tài liệu mới…

đ) Qua nghiên cứu hồ sơ, nếu phát hiện những điểm còn mâu thuẫn trong bản kết luận điều tra hoặc những mâu thuẫn trong lời khai, luật sư sẽ gặp gỡ để phân tích và đề nghị VKS tiến hành các hoạt động tố tụng, cụ thể như: đối chất, thực nghiệm điều tra…

e) Đề nghị nhập hoặc tách vụ án

Khi thấy vụ án mà mình có trách nhiệm bảo vệ cho thân chủ nếu được nhập vào để giải quyết trong một vụ án khác hoặc cần tách ra để giải quyết riêng là phù hợp với quy định của pháp luật và bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của thân chủ thì Luật sư đề nghị với VKS vấn đề này.

g) Cần thay đổi hoặc huỷ bỏ biện pháp ngăn chặn đối với bị can (nếu bào chữa cho bị can) 

Trong trường hợp thấy việc tạm giam bị can không có căn cứ như tạm giam bị can 15 tuổi phạm tội nghiêm trọng, tạm giam bị can 17 tuổi phạm tội nghiêm trọng do vô ý hoặc phạm tội ít nghiêm trọng, khai báo thành khẩn, mắc bệnh nặng cần phải được chữa bệnh, việc tạm giam bị can không cần thiết nữa thì Luật sư sẽ đề nghị với VKS huỷ bỏ việc tạm giam trả tự do cho bị can. Nếu xét thấy cần thì đề nghị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác thay cho biện pháp tạm giam.

2. Luật sư tư vấn tiến hành trao đổi, đề xuất

Tuỳ thuộc vào nội dung vấn đề cần trao đổi, đề xuất luật sư có thể trao đổi trực tiếp hoặc viết thành văn bản gửi cho VKS

Đối với mỗi vấn đề đưa ra trao đổi, đề nghị VKS chấp nhận yêu cầu của mình, Luật sư sẽ nêu căn cứ pháp luật, chỉ rõ những vi phạm về thủ tục tố tụng hoặc những thiếu sót về chứng cứ, có lập luận chặt chẽ.

Xem thêm :

Liên hệ luật sư tư vấn hình sự : 0913 597 479  ; 0904 902 429 

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR